Het begrip 'grachtengordel' wordt ook wel overdrachtelijk gebruikt als synoniem voor de veronderstelde te vooruitstrevende drang van de bovenlaag van de bewoners van het centrum van Amsterdam. Dit komt voort uit het groot aantal bewoners uit de intellectuele bovenlaag en de opinievormers in de Nederlandse media die wonen in dit gebied. Het woord 'de grachtengordel' heeft daarom voor de behoudende mensen een negatieve bijklank gekregen, als veralgemenisering van allen met een vernieuwend en origineel gedachtegoed. (mevr. ooievaar)